उत्तर – ज्यामधून सदा सर्वदा फक्त पावित्र्य आणि आनंदच उत्पन्न होतो ते सत्य.
ज्यामधून मानवाला प्रचंड सुख मिळू शकेल, परंतु पावित्र्य उत्पन्न होणार नाही ते असत्य.
ज्यामधून माणसाला पावित्र्याची प्राप्ती होईल व तात्कालीन सुखही मिळेल, परंतु इतर जनांसाठी ते दु:खदायक व परमेश्वराला आनंद देणारे नसेल तर तेही असत्यच.
उदा. एका व्यक्तीने नेहमी ‘सत्य’ बोलण्याची शपथ घेतली आहे व ती व्यक्ती आपल्या घराच्या अंगणात बसली आहे. तेवढ्यात समोरून एक भयभीत तरूणी धावत आली व त्यास म्हणाली, ‘‘मला वाचवा. माझ्यावर बलात्कार करण्यासाठी काही गुंड माझ्यामागून धावत येत आहेत.’’ त्यावर त्या व्यक्तीने तिला आपल्या घरात लपण्यास सांगितले. पाठोपाठ ते गुंड तिथपर्यंत येऊन पोहोचले व त्यांनी त्या व्यक्तीस विचारले, ‘‘काय रे, इथे पळत आलेली मुलगी कुठे आहे?’’ ह्यावर त्या व्यक्तीने काय उत्तर द्यायचे? सत्य बोलण्याची शपथ घेतली आहे म्हणून ‘वास्तव’ सांगून टाकायचे का? ‘‘होय, ती माझ्या घरात लपली आहे.’’ अर्थातच ह्या शब्दांबरोबर लपलेला अर्थ असा निघेल, ‘‘या, ही बघा, इथे आहे आणि तिच्यावर बलात्कार करा.’’ असे घडल्यास बोलणे व वागणे ‘वास्तवाला’ धरून असेल, ‘सत्याला’ नाही. कारण ह्या बोलण्यामुळे ना पावित्र्य उत्पन्न होणार ना आनंद; ना त्या व्यक्तीच्या जीवनात, ना त्या तरूणीच्या जीवनात, ना त्या गुंडांच्या जीवनात.